Urzeczywistnienie obywatelskiej wizji mobilności edukacyjnej
Panel obywatelski na temat mobilności edukacyjnej sformułował 21 zaleceń, które przyczyniły się do przedstawienia przez Komisję zalecenia Rady pt. „Europa w ruchu”. We wniosku uwzględniono zalecenia obywateli, tj. położono większy nacisk na promowanie mobilności włączającej dostępnej dla wszystkich, promowanie uczenia się języków, nagradzanie pracy kadry realizującej projekty mobilności edukacyjnej oraz sprawienie, by mobilność edukacyjna była bardziej stabilna.
O tych zaleceniach obywateli państwa członkowskie zostały poinformowane w sprawozdaniu panelu opublikowanym wraz z wnioskiem Komisji. Rada przyjęła zalecenie „»Europa w ruchu« – mobilność edukacyjna dla wszystkich”. Celem zalecenia jest umożliwienie większej liczbie osób podjęcia nauki, szkolenia lub uczenia się pozaformalnego lub nieformalnego za granicą, w tym osobom, które zazwyczaj mają mniejsze możliwości w tym zakresie.

Nowe cele na 2030 r. dotyczące większej mobilności edukacyjnej
Aby zachęcić do szerszego korzystania z możliwości w zakresie mobilności edukacyjnej, w zaleceniu Rady określono nowe unijne cele, które należałoby osiągnąć do 2030 r.: co najmniej 23 proc. absolwentów szkół wyższych i co najmniej 12 proc. osób uczących się w ramach kształcenia i szkolenia zawodowego powinno skorzystać z możliwości w zakresie mobilności edukacyjnej. Ponadto UE dąży do tego, by do 2027 r. odsetek osób o mniejszych szansach wśród wszystkich osób uczących się korzystających z zagranicznej mobilności edukacyjnej wynosił co najmniej 20 proc.
Rada zwróciła się do państw członkowskich, by do końca 2026 r. poinformowały Komisję o istniejących lub planowanych działaniach, które mogłyby wesprzeć realizację zalecenia Rady pt. „Europa w ruchu” w obszarach szkolnictwa wyższego, kształcenia i szkolenia zawodowego, edukacji szkolnej, kształcenia dorosłych oraz sektorach młodzieży i sportu.
Nowy rozdział o swobodnym przemieszczaniu się w celach edukacyjnych
W listopadzie 2023 r., w ramach europejskiego szczytu edukacyjnego, odbyło się ponowne spotkanie europejskiego panelu obywatelskiego ds. mobilności edukacyjnej dotyczące podsumowania wyników prac. Przedstawiciele Komisji omówili podjęte w ostatnim czasie działania służące realizacji zaleceń panelu. W tym kontekście szczególną uwagę poświęcono wnioskowi w sprawie zalecenia Rady pt. „Europa w ruchu”, który stanowi część pakietu dotyczącego mobilności umiejętności i talentów.
Pod linkiem poniżej znajdziesz więcej informacji wyjaśniających, jak Komisja Europejska uwzględnia zalecenia panelu obywatelskiego.

21 zaleceń, dzięki którym wszyscy ludzie będą mogli uczyć się za granicą
W dniach 28–30 kwietnia 2023 r. w Brukseli odbyło się trzecie i ostatnie posiedzenie panelu obywatelskiego poświęconego upowszechnianiu nauki za granicą. Pomysły uczestników były punktem wyjścia dla 21 konkretnych zaleceń mających na celu ułatwienie nauki za granicą uczniom i nauczycielom oraz pracownikom instytucji oświatowych.
W kontekście ogólnego celu, jakim jest powszechny dostęp do edukacji, w zaleceniach podkreślono, jak duże znaczenie ma rozpowszechnianie informacji o możliwościach edukacyjnych i ich popularyzacja wśród osób o mniejszych możliwościach. Przedstawiono również możliwości i wyzwania związane z cyfryzacją oraz zbadano zrównoważone rozwiązania zmniejszające wpływ mobilności na środowisko.
W ciągu trzech weekendów w marcu i kwietniu 2023 r. 150 losowo wybranych osób z różnych grup wiekowych i środowisk ze wszystkich 27 państw członkowskich omawiało czynniki utrudniające mobilność edukacyjną za granicą.

Uczestnicy wskazali najważniejsze obszary wymagające poprawy i priorytetowo potraktowali rozwiązania mające na celu zwiększenie dostępu do programów nauki za granicą i uczestnictwa w nich. Takie możliwości powinny być otwarte dla wszystkich, niezależnie od wieku i dziedziny edukacji, i obejmować edukację szkolną, kształcenie i szkolenie zawodowe, szkolnictwo wyższe, edukację dorosłych, a także naukę pozaformalną.
Pełny wykaz zaleceń można znaleźć poniżej w sekcji „Dokumenty”.
Co możemy zrobić, aby mobilność edukacyjna była faktycznie dostępna dla wszystkich?
Komisja Europejska zaprosiła mieszkańców Unii, by wzięli udział w panelu i zastanowili się, w jaki sposób należy rozpowszechniać ideę mobilności edukacyjnej w Europie wśród osób uczących się i pedagogów oraz jak zapewnić im większy dostęp do możliwości nauki i nauczania za granicą w Europie. Panel obywatelski był elementem szerszej strategii konsultacji, której celem było zebranie opinii i propozycji od wszystkich zainteresowanych osób i podmiotów.
Uczestników konsultacji poproszono o zwrócenie uwagi na takie kwestie jak:
- uwzględnienie wielu grup uczniów i szkoleniowców, w szczególności osób o mniejszych szansach (z powodu niepełnosprawności, problemów zdrowotnych, barier ekonomicznych, społecznych, geograficznych i innych) oraz mniej mobilnych grup (takich jak uczniowie i nauczyciele, praktykanci i stażyści, uczący się dorośli i edukatorzy)
- zapewnienie, aby mobilność była jak najbardziej przyjazna dla środowiska przez wybór odpowiednich środków podróży i promowanie zrównoważonych praktyk przyczyniających się do walki ze zmianą klimatu
- możliwości i wyzwania, jakie może stwarzać cyfryzacja (np. optymalne wykorzystanie platform cyfrowych do celów uczenia się, nauczanie hybrydowe i uczenie się przez internet)
- możliwości, jakie stwarza mobilność edukacyjna dla dialogu międzykulturowego, aktywnego obywatelstwa i szerzenia wspólnych wartości.
Więcej informacji można znaleźć w sekcji „Dokumenty” poniżej.

Jakie były wyniki prac panelu?
Komisja Europejska zdecydowała, że w 2023 r. przedstawi nowy wniosek dotyczący promowania powszechnej mobilności edukacyjnej w europejskim obszarze edukacji – niezależnie od miejsca zamieszkania i etapu życia.
Wynikiem prac panelu był wykaz zaleceń, które Komisja będzie mogła wykorzystać w pracach nad wnioskiem dotyczącym zalecenia Rady w sprawie mobilności edukacyjnej.
Kalendarium
Sesje panelu odbyły się w marcu i kwietniu 2023 r.
- 3–5 marca 2023 r.I sesja – w Brukseli
Podczas pierwszej sesji uczestnicy opracowali wspólną wizję przyszłej mobilności edukacyjnej w Europie. Określili również różne grupy docelowe, które należy uwzględnić, jeśli chcemy, aby mobilność edukacyjna była faktycznie dostępna dla wszystkich.
Streszczenie obrad znajduje się w sekcji „Dokumenty” poniżej.
- 24–26 marca 2023 r.II sesja – w trybie online
W trakcie drugiej sesji uczestnicy – w oparciu o wspólną wizję, grupy docelowe i nowe tendencje określone podczas pierwszej sesji – omówili bardziej szczegółowo główne przeszkody i wyzwania w zakresie mobilności edukacyjnej stojące przed różnymi grupami mieszkańców Unii.
Streszczenie obrad znajduje się w sekcji „Dokumenty” poniżej.
- 28–30 kwietnia 2023 r.Sesja końcowa w Brukseli
Na ostatnim spotkaniu panelu przedstawiono Komisji Europejskiej wnioski z debat oraz wypracowane zalecenia. Pełny wykaz zaleceń można znaleźć poniżej w sekcji „Dokumenty”.
Citizens' Panel on learning mobility - final group pictureCitizens' Panel on learning mobility - final group picture Learning mobility session 3 plenary presentationLearning mobility session 3 plenary presentation Learning mobility session 3 plenary participantLearning mobility session 3 plenary participant Learning mobility session 3 participant askingLearning mobility session 3 participant asking Learning mobility session 3 plenary groupLearning mobility session 3 plenary group Learning mobility session 3 plenary votingLearning mobility session 3 plenary voting Citizens' Panel on learning mobility - Session 3 ModerationCitizens' Panel on learning mobility - Session 3 Moderation Citizens' Panel on learning mobility - Session 3 openingCitizens' Panel on learning mobility - Session 3 opening Citizens' Panel on learning mobility - Session 3 participantCitizens' Panel on learning mobility - Session 3 participant Learning mobility session 3 plenary groupLearning mobility session 3 plenary group Learning mobility session 1 plenary groupLearning mobility session 1 plenary group Learning mobility session 1 audienceLearning mobility session 1 audience Learning mobility session 1 QuestionLearning mobility session 1 Question Learning mobility session 1 mapLearning mobility session 1 map Learning mobility session 1 wg speakerLearning mobility session 1 wg speaker Learning mobility session 1 debateLearning mobility session 1 debate Learning mobility plenary participantLearning mobility plenary participant Learning mobility opening session 1Learning mobility opening session 1 Learning mobility plenary opening 2Learning mobility plenary opening 2 Learning mobility plenary debate 4Learning mobility plenary debate 4