Co można zrobić z problemem nienawiści i jak upowszechniać wzajemny szacunek w naszych społeczeństwach?
Z wielu źródeł informacji wynika, że w Europie w alarmującym tempie rośnie liczba przypadków mowy nienawiści i przestępstw z nienawiści. Wszelkie formy nienawiści wymierzone są w istotę społeczeństwa i zagrażają podwalinom naszych demokracji. Wolność wypowiedzi jest prawem podstawowym i cenną wartością w UE, jednak w przepisach dotyczących praw człowieka podkreśla się, że nie można jej nadużywać, aby podżegać do nienawiści i przemocy.
Europejski panel obywatelski na temat przeciwdziałania nienawiści w społeczeństwie ma za zadanie zbadanie podstawowych przyczyn nienawiści i sposobów jej przeciwdziałania. Efektem prac panelu, w których uczestniczy 150 losowo wybranych mieszkańców UE, mają być zalecenia dotyczące budowania mostów między podzielonymi grupami i społecznościami.
W komunikacie Komisji Europejskiej i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 2023 r. pt. „Nie ma miejsca na nienawiść: Europa zjednoczona przeciwko nienawiści” zaproponowano wzmożenie działań w walce z wszelkimi przejawami nienawiści w różnych dziedzinach polityki, takich jak bezpieczeństwo, cyfryzacja, edukacja, kultura i sport.
Czego możemy oczekiwać od panelu?
W komunikacie „Nie ma miejsca na nienawiść” zaapelowano o stworzenie ogólnoeuropejskiej przestrzeni dialogu, w której mieszkańcy całej UE mogliby dyskutować nad tym, jak przejść od nienawiści i podziałów do wspólnego poszanowania naszych europejskich wartości, praw człowieka i godności ludzkiej. Europejski panel obywatelski na temat przeciwdziałania nienawiści w społeczeństwie powstał w odpowiedzi na ten apel.
Celem panelu będzie wskazanie możliwych działań politycznych oraz wszystkich podmiotów, które należy w nie zaangażować na różnych poziomach, w tym decydentów, społeczeństwo obywatelskie, sektor prywatny i ogół obywateli.
Ostatecznym efektem prac panelu ma być wykaz zaleceń, które przydadzą się w szczególności Komisji Europejskiej w jej przyszłych pracach na rzecz przeciwdziałania mowie nienawiści i przestępstwom z nienawiści. Zalecenia te posłużą za wskazówki i pomogą UE i państwom członkowskim odejść od nienawiści i podziałów i promować wspólne poszanowanie europejskich wartości zapisanych w Traktacie o Unii Europejskiej. Wartości te obejmują między innymi poszanowanie praw człowieka i godności ludzkiej oraz współtworzenie społeczeństwa, w którym panuje tolerancja, niedyskryminacja i pluralizm.
Kalendarium
Europejski panel obywatelski na temat przeciwdziałania nienawiści w społeczeństwie zaplanowano na trzy weekendy w okresie od kwietnia do maja 2024 r.
- 5–7 kwietnia1. sesja – w Brukseli
- Wypracowanie wspólnego rozumienia nienawiści w oparciu o analizę postrzegania nienawiści i relacje na temat nienawiści
- Rozpoznanie aktualnych przyczyn i czynników nienawiści
- Omówienie możliwych obszarów działania, w których można przeciwdziałać nienawiści w społeczeństwie
Nagrania 7 kwietnia 2024
- 26–28 kwietnia2. sesja – w trybie online
- Podsumowanie 1. sesji oraz doprecyzowanie idei, w podziale na tematy
- Pierwszy etap opracowywania zaleceń
- 17–19 majaSesja końcowa – w Brukseli
- Wyciągnięcie wniosków z dyskusji i opracowanie zaleceń dla Komisji Europejskiej
- Wyjaśnienie kolejnych kroków – wpływ na kształtowanie polityki i przekazanie informacji o wynikach działań
