Panel over de bestrijding van haat in de samenleving

Resultaten van het panel en follow-up

In de mededeling “Geen plaats voor haat: een Europa verenigd tegen haat” (2023) wordt opgeroepen tot de totstandbrenging van een pan-Europese ruimte voor dialoog om te bespreken hoe we de overstap kunnen maken van haat en verdeeldheid naar onze gedeelde Europese waarden van gelijkheid, waardigheid en respect voor de mensenrechten. Het Europees burgerpanel over de bestrijding van haat in de samenleving is opgericht naar aanleiding van die oproep.

Het doel van het panel was om beleidsmaatregelen in kaart te brengen, en ook welke spelers op verschillende niveaus daarbij moeten worden betrokken, zoals besluitvormers, het maatschappelijk middenveld, de particuliere sector en burgers.

In de 21 aanbevelingen van de burgers worden concrete manieren voorgesteld om de aanpak van haatmisdrijven en haatzaaiende uitlatingen te verbeteren, veilige en inclusieve ruimten te creëren (online en offline) en het potentieel van de media en digitale instrumenten te benutten om een cultuur van respect te bevorderen.

EU-initiatieven naar aanleiding van aanbevelingen van burgers

De Europese Commissie werkt aan diverse initiatieven om gevolg te geven aan de aanbevelingen van burgers en om de inspanningen van de EU om haat tegen te gaan en een inclusievere en gelijkere samenleving op te bouwen, te intensiveren. Enkele voorbeelden:

Goedkeuring van een nieuwe gedragscode voor de bestrijding van illegale haatzaaiende uitlatingen op internet
Opneming in het werkprogramma van Horizon Europa 2025 van een specifieke onderzoeksprioriteit om inzicht te krijgen in de gevolgen van maatschappelijke ongelijkheden voor haat, polarisatie en radicalisering.

In juni 2025 krijgen burgers die aan het panel hebben deelgenomen de kans om mee te doen aan een feedbackevenement. Daar zal de Europese Commissie toelichten hoe zij de aanbevelingen van burgers gaat opvolgen door deze in huidige en toekomstige beleidsinitiatieven te integreren.

Europees burgerpanel over de bestrijding van haat in de samenleving: aanbevelingen

Gedurende drie weekends zijn 150 willekeurig geselecteerde burgers uit alle 27 lidstaten samengekomen om te bespreken welke factoren haat in de EU veroorzaken en in de hand werken en hoe hier iets tegen kan worden gedaan.

Samen hebben de burgers een aantal aanbevelingen opgesteld die zullen worden meegenomen in toekomstige EU-wetgeving en initiatieven van de Commissie, U kunt deze vinden in de rubriek “Documenten” hieronder.

U kunt nog steeds bijdragen aan het lopende onlinedebat over de aanpak van haat in de samenleving:

Doe mee

Wat kunnen we doen tegen haat en hoe kunnen we wederzijds respect in onze samenleving verbeteren?

Uit verschillende bronnen blijkt dat Europa tegenwoordig met een alarmerende toename van haatspraak en haatmisdrijven wordt geconfronteerd. Elke vorm van haat ondermijnt de samenleving en bedreigt de basis van onze democratie. Vrijheid van meningsuiting is een grondrecht en een gekoesterde waarde in de EU, maar in de mensenrechten staat dat dit recht niet mag worden misbruikt om aan te zetten tot haat en geweld.

Voor het Europees burgerpanel over de bestrijding van haat in de samenleving zijn 150 burgers willekeurig geselecteerd. Zij hebben de onderliggende oorzaken van haat en de manieren om die te bestrijden onderzocht. Daarna hebben ze aanbevelingen gedaan om bruggen tussen verdeelde groepen en gemeenschappen te slaan.

In 2023 hebben de Europese Commissie en de hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid de mededeling “Geen plaats voor haat: een Europa verenigd tegen haat” gepubliceerd. Daarin is voorgesteld om de inspanningen ter bestrijding van haat in al zijn vormen op te voeren door extra maatregelen te nemen op verschillende beleidsterreinen, zoals veiligheid, digitalisering, onderwijs, cultuur en sport.

Tijdlijn

Het Europees burgerpanel over de bestrijding van haat in de samenleving vond plaats tijdens drie weekends in april en mei 2024.

5-7 april
Sessie 1 – Brussel
- Een gemeenschappelijk begrip van haat ontwikkelen door percepties van en getuigenissen over haat te bespreken
- De oorzaken van en de drijvende krachten achter haat in de huidige samenleving vaststellen
- Actiegebieden bespreken waarin haat in de samenleving mogelijk kan worden aangepakt
Video-opnames 7 april 2024
26-28 april
Sessie 2 – online
- Sessie 1 inventariseren en ideeën per thema en onderwerp verder uitwerken
- Beginnen met het opstellen van aanbevelingen
Video-opnames 26 april 2024 | 28 april 2024
17-19 mei
Sessie 3 – Brussel
- Conclusies van de debatten trekken en aanbevelingen aan de Europese Commissie doen
- Uitleg over de volgende stappen – gevolgen voor beleidsvorming en feedbackmoment
Video-opnames 17 mei 2024 | 19 mei 2024